Solidarni z Mongolią | Бид Монголчуудтай эв санаа нэгтэй

miejsce | Europejskie Centrum Solidarności, pl. Solidarności 1 w Gdańsku
wejście | przez historyczną stoczniową Bramę nr 2
czas | 20–27 marca 2015, godz. 10.00–18.00
wstęp | wolny

wernisaż | 20 marca 2015, piątek
godz. 15.30–16.00 | Uroczyste otwarcie wystawy „Solidarni z Mongolią”
udział zapowiedzieli
Zandaakhuu Enkhbold, przewodniczący Wielkiego Churału Państwowego Mongolii
Bogdan Borusewicz, marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej
Adiya Ganbaatar, ambasador Mongolii w Polsce

godz. 16.00–17.00 | Projekcja filmu dokumentalnego „8 i pół”, reż. Jambyn Solongo
oraz krótka debata poświęcona mongolskiej drodze ku demokracji
udział zapowiedzieli
Adiya Ganbaatar, ambasador Mongolii w Polsce
prof. Tadeusz Dmochowski, politolog, Uniwersytet Gdański
dr Jan Rogala, mongolista, Uniwersytet Warszawski
Marcin Kmicik, jeden ze szkoleniowców działaczy mongolskiej opozycji

Czy uwierzysz, że polscy opozycjoniści eksportowali demokrację do Mongolii? Eksportowali! Zapraszamy do obejrzenia fotograficznego zapisu tej pasjonującej historii, w programie również projekcja filmu dokumentalnego i debata o mongolskiej drodze do demokracji. Udział w wernisażu zapowiedzieli: Zandaakhuu Enkhbold, przewodniczący Wielkiego Churału Państwowego Mongolii i Bogdan Borusewicz, marszałek Senatu RP. W formie zachęta niech zabrzmi informacja, że w ogrodzie zimowym ECS stanie oryginalna mongolska jurta, wewnątrz niej posłuchać będzie można pieśni mongolskich opozycjonistów, niczym nasze „Mury” Jacka Kaczmarskiego (jurta eksponowana będzie tylko do 24 marca!).

Ćwierć wieku temu w sercu Azji Środkowej – Mongolii, leżącej między dwoma wielkimi państwami komunistycznymi – Związkiem Radzieckim i Chińską Republiką Ludową, zwolennicy demokracji zapoczątkowali obalanie rządzącego przez prawie 70 lat reżimu komunistycznego. 10 grudnia 1989 roku – kiedy w Polsce już od czterech miesięcy władzę sprawował rząd pod kierownictwem Tadeusza Mazowieckiego, pierwszego po wojnie niekomunistycznego premiera – ogłoszono powstanie Mongolskiego Związku Demokratycznego. W wyniku kolejnych pokojowych protestów, pierwszego w dziejach Mongolii publicznego strajku głodowego (7–9 marca 1990) oraz silnego poparcia społecznego udało się nakłonić ówczesne władze do ustępstw, wykreślenia z konstytucji zapisów o przewodniej roli partii, a w konsekwencji do pierwszych wielopartyjnych wyborów (lipiec 1990).

Inspiracją dla młodych przywódców mongolskiego ruchu demokratycznego były wydarzenia w Europie Środkowo-Wschodniej, głównie w Polsce, a jednym ze wzorów – działalność polskiej Solidarności. Mongolscy demokraci nawiązali współpracę z działaczami Solidarności, szczególnie Regionu Mazowsze. Współpraca zacieśniała się. Polscy opozycjoniści nie tylko dzielili się doświadczeniem, ale i wspierali mongolskich demokratów materialnie oraz logistycznie. Z Polski wysłano np. grupę szkoleniowców, którzy w darze zabrali ze sobą niezbędny sprzęt drukarski, m.in. powielacze i sita drukarskie.

Na plakatach i ulotkach wyborczych mongolskiej demokracji pojawił się znak „Solidarność”, symbol walki o wolność. Mongołowie doceniają polski wkład w szerzenie demokracji. Polscy działacze zostali uhonorowani przez władze wysokimi odznaczeniami, a wiele przyjaźni z tamtych czasów przetrwało do dziś.

autor tekstów | dr Jan Rogala (Uniwersytet Warszawski)

Wystawa pod patronatem
Bogdana Borusewicza, marszałka Senatu RP
Zandaakhuu Enkhbolda, przewodniczącego Wielkiego Churału Państwowego Mongolii

Organizatorzy
Europejskie Centrum Solidarności
Kancelaria Senatu RP
Ambasada Mongolii w Warszawie