PRZYSZŁA EUROPA

Na łamach pism opozycyjnych rozpatrywano kwestię wizji przyszłej Europy, jej organizacji, zagrożeń i szans i zakresów jej integracji (teksty Antonína Jaroslava Liehma, Theo Machtenberga). Autorzy rozpatrywali również znaczenie Europy Środkowowschodniej w nowym, postzimnowojennym ładzie (teksty Susan Sontag, Marcina Króla, anonimowy tekst Nieproszeni Goście). Należy zauważyć, niektórzy z autorów zakładali, że do integracji mogło w ogóle nie dojść. Powodem miała być postawa Europy Zachodniej, w której zasada utylitaryzmu przeważałaby nad ważniejszymi ideami. Autorzy obawiali się, iż Zachodowi będzie po prostu wygodniej zostawić Europę Wschodnią pod dominacją Moskwy za cenę stabilizacji politycznej, obawy budziło także powstanie ponadnarodowych instytucji europejskich (polemika między Aleksandrem Hallem a Jan Józefem Lipskim). Analizując porządek przyszłej Europy, komentatorzy rozpatrywali również rolę Rosji i USA w ewentualnej zmienionej sytuacji politycznej (tekst Zbigniewa Bereszyńskiego pod pseudonimem „Jaromir Bilet” oraz anonimowy artykuł z „Wyzwolenia”).
 
  1. Aleksander Hall, Europa, ale jaka?, „Bratniak”, 1979, nr 19 (5) s. 5–7.

  2. Jan Józef Lipski, Europa, ale jaka?, „Bratniak”, 1980, nr 1 (21), s. 5–10.

  3. Aleksander Hall, Jeszcze o Europie, „Bratniak”, 1980, nr 22, s. 5–10.

  4. Kassandra [Jacek Kalabiński], Kreml – Biały Dom – Nowa Huta, „Tygodnik Mazowsze”, 1982, nr 30, s. 3.

  5. Zey [Krzysztof Wolicki], Przeciw lamentowi i realizmowi na kacu, „Krytyka”, 1984, nr 18, s. 236–238.

  6. Kornel Morawiecki, Jaki Świat? O wspólnotę narodów i państw demokratycznych, „Biuletyn Dolnośląski”, 1985, nr 5 (63), s. 2.

  7. Jaromir Bilet [Z. Bereszyński], Jaka Rosja? Uwagi o samostanowieniu narodów, wymianie ludności i związkach federacyjnych, „Biuletyn Dolnośląski”, 1985, nr 5 (63), s. 2–4.

  8. Nieszlachetna utopia, „Przegląd Wiadomości Agencyjnych”, 1986, nr 4, s. 1–2.

  9. Ankieta „Res Publica”, Jaka Europa?, „Res Publica”, 1989, nr 6, s. 5–6.

  10. Susan Sontag, Jeszcze jedna elegia, „Res Publica”, 1989, nr 6, s. 6–8.

  11. Richard Swartz, W stronę drugiego Rappallo?, „Res Publica”, 1989, nr 6, s. 8–10.

  12. Daniel Tarschys, Peryferie, „Res Publica”, 1989, nr 6, s. 11–12.

  13. Antonín Jaroslav Liehm, Prowincjonalizm, „Res Publica”, 1989, nr 6, s. 12–14.

  14. Erhard Busek, Wspólny rynek czy Europa?, „Res Publica”, 1989, nr 6, s. 14–15.

  15. Pierre Hassner, Ukryte nadzieje, ukryte problemy, „Res Publica”, 1989, nr 6, s. 24–27.

  16. Marcin Król, Supermocarstwa i nowy system polityczny, „Res Publica”, 1989, nr 7, s. 10–15.

  17. John Keane, Poskładać!, „Res Publica”, 1989, nr 7, s. 27–29.

  18. Robin Kemball, Obsesja integracji, „Res Publica”, 1989, nr 7, s. 30–32.

  19. Helmut Wagner, Krok naprzód, „Res Publica”, 1989, nr 7, s. 32–36.

  20. Theo Mechtenberg, Szanse integracji, „Res Publica”, 1989, nr 7, s. 36–38.

  21. Krzysztof Dorosz, Co łączy i co dzieli?, „Res Publica”, 1989, nr 8, s. 102–104.

  22. /Dp./, Nowej strategii nie będzie, „Wyzwolenie”, nr 1 (25) 1989, s. 39–41.

  23. Nieproszeni goście?, „Przegląd Wiadomości Agencyjnych”, 1989, nr 49 (219), s. 10–11.