Gajda, Krzysztof (red.); Traczyk, Michał (red.) (cop. 2010):

Zostały jeszcze pieśni…
Jacek Kaczmarski wobec tradycji.



[Warszawa]: Wydawnictwo MG.





"Autorzy podjęli się ciekawego i ważnego zadania - wagę i wielkość twórczości Kaczmarskiego postanowili pokazać nie tyle w odniesieniu do wydarzeń społecznych i politycznych lat 70. i 80. (kiedy powszechnie kojarzono go z Solidarnością i stanem wojennym, a jego twórczość identyfikowano jako głos opozycji) - bo tak byłoby najprościej, postanowili natomiast osadzić autora Obławy i jego dorobek w kontekście narodowych tradycji (np. romantyzmu), w kontekście `wielkich historii` (II wojny światowej) i równie wielkiego dziedzictwa kultury czy sztuki.

– fragment opinii wydawniczej prof. Mariusza Zawodniaka [źródło: nota okładkowa].


SPIS TREŚCI:

Wstęp s. 6
BARDOWIE  
(Jadwiga Sawicka) Bardowie s. 13
Krzysztof Gozdowski, O Kaczmarskim innym razem s. 24
Jan Poprawa, Jacek Kaczmarski w kręgu piosenki studenckiej s. 36
Filip Łobodziński, Moja osobista historia Murów s. 45
HISTORIA WIELKA I MAŁA  
Ewa Paczoska, Jacek Kaczmarski i polski kanon s. 117
Małgorzata Lisecka, Mit i historia w poezji Jacka Kaczmarskiego s. 135
Bartłomiej Krupa, Druga wojna światowa w piosenkach Jacka Kaczmarskiego s. 150
Izolda Kiec, Jacek Kaczmarski między historią wielką i małą s. 167
WIELOGŁOSOWA PIEŚŃ  
Marek Karpiński, Piewca materii przetworzonej s. 177
Marta Margiel, „Spójrz na płótno artysty…” Jan Vermeer van Delft w piosenkach Jacka Kaczmarskiego s. 184
Iwona Grabska, Dialogiczność poezji Jacka Kaczmarskiego s. 203
Bartosz Ochoński, Transtekstualność w twórczości Jacka Kaczmarskiego: w kręgu wyobrażeń biblijnych s. 224
Stanisław Wójtowicz, Transgresje Jacka Kaczmarskiego s. 247
Stanisław Krawczyk, Wielogłosowa pieśń (p)o romantyzmie w narracjach poetyckich Jacka Kaczmarskiego s. 262
Ewa Kretkowska, Oko w oko z sobowtórem. „Autoportret z kanalią” Jacka Kaczmarskiego w ujęciu psychoanalitycznym s. 285
POETA CZY TEKŚCIARZ  
Krzysztof Gajda, To co wychodzi z ust może być takie lub inne… O rękopisach Jacka Kaczmarskiego s. 303
Piotr Załuski, Jacek Kaczmarski w Rozgłośni Polskiej RWE (Monachium 1982-1994) s. 332
Piotr Stankiewicz, Tercet prawie metafizyczny s. 340
Michał Traczyk, Poeta czy tekściarz – i kto o tym decyduje? s. 349

"Punkt wyjścia dla niniejszej książki stanowiła konferencja Jacek Kaczmarski w świecie pieśni, zorganizowana na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w dniach 21-23 marca 2007 roku. Głównym pretekstem tego spotkania była pięćdziesiąta rocznica urodzin pieśniarza. Posiedzenia odbywały się w gościnnych salach Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, a jubileuszowy koncert został zorganizowany we współpracy z Estradą Poznańską. Honorowy Patronat nad konferencją sprawował Wiceprezydent Miasta Poznania Maciej Frankiewicz. Konferencja odbyła się dzięki wsparciu finansowemu Fundacji Centrum Solidarności a szczególne podziękowania kierujemy do panów Henryka Sikory i Bogdana Lisa. Jednak czas, który minął od tego wydarzenia, sprawił, że niektóre teksty uległy mniejszym lub większym zmianom, część decyzją autorów nie weszła w skład tomu, w zamian pojawiły się inne, uzupełniając niniejszą pozycję, dopełniając jej ogólną wizję.

Książka ma za zadanie pokazać główne tendencje obecne w refleksji nad twórczością Kaczmarskiego, a zatem badanie kwestii związków z tradycją, polegających i na poszukiwaniu genologicznej tożsamości, i na świadomym wybieraniu przez twórcę elementów historii decydujących o tematyce jego pieśni. Po pierwsze bowiem – jednym z dominujących tematów dla współczesnych badaczy, gotowych na rozmaite sposoby poznawać naukowo ten przebogaty dorobek, stał się problem poszukiwania genologicznej tożsamości autora nieśmiertelnych Murów, granic między poezją a piosenką, między wierszem a pieśnią – z natury swej nierozwiązywalne właśnie dzięki twórczości takiej, jak niżej omawiana. Po drugie natomiast – tradycja, historia są tymi elementami, których – obcując z twórczością Kaczmarskiego – nie sposób nie zauważyć, a tym bardziej pominąć. Tradycja, historia rozumiane bardzo szeroko, jako zbiór społeczno-polityczno-kulturowych doświadczeń nawarstwiających się przez wieki, które stają się udziałem zarówno całych społeczeństw, grup wspólnotowych, jak i jednostek. Wrażliwość Kaczmarskiego w tym zakresie oraz bogactwo odniesień są zdumiewające.

Tak jak zdumiewająca jest ciągła aktualność (i przekleństwo) tych pieśni, ich przydatność do komentowania nieustannie przecież zmieniającej się rzeczywistości. Świadom tego faktu, Kaczmarski pogodził się również z tym, iż dzieląc się nimi z innymi ludźmi, tracił nad nimi kontrolę, oddawał je na pastwę – niestety często doraźnej, życiowej – interpretacji.
Naszym podstawowym założeniem było szerokie spojrzenie na twórczość Jacka Kaczmarskiego. Staraliśmy się nie ograniczać zakresu poszukiwań jedynie do perspektywy literaturoznawczej. Zależało nam na możliwie bogatym spektrum oglądu, nie wykluczającym innych dziedzin wiedzy humanistycznej. Istotny wydawał się także problem źródeł pieśni autorskiej i jej miejsca w pejzażu kultury powojennej. Wreszcie, uwzględniając jubileuszowy charakter spotkania, liczyliśmy na udział osób związanych bezpośrednio ze zmarłym przedwcześnie artystą, dla których Jacek Kaczmarski był nie tylko autorem i wykonawcą ballad oraz ponadczasowych pieśni, ale też przyjacielem, współpracownikiem, kimś osobiście bliskim. Powyższe założenia udało się zrealizować, nie wszystkie jednak w identycznym stopniu.

Koncepcja niniejszego projektu zaowocowała zróżnicowaniem języków, sposobów wypowiadania przez poszczególnych autorów. Znajdziemy więc tu teksty uruchamiające możliwie pełny aparat literaturoznawczy – i ze względu na naukowe założenia projektu, takich wypowiedzi jest tu najwięcej – ale są też teksty wykorzystujące reguły gatunkowe eseju, gawędy czy wspomnieniowego szkicu. Jednak dla wszystkich tych wypowiedzi wspólnym, bardzo wyraziście zaznaczonym mianownikiem pozostaje osobowość i – przede wszystkim – twórczość Jacka Kaczmarskiego. Mamy nadzieję, że dzięki programowej polifoniczności książka okaże się ciekawym doświadczeniem lekturowym dla wszystkich miłośników twórczości bohatera tego tomu, piosenki, pieśni autorskiej oraz innych przejawów intersemiotyczności w sztuce."
Krzysztof Gajda, Michał Traczyk ( s. 7-9) [źródło: Cyfroteka]

Dodatkowe informacje:


Darmowy fragment książki udostępniony przez wydawcę.