Wiroński, Piotr (2011):Wbrew, pomimo i dlatego.
Analiza twórczości Jacka Kaczmarskiego.
Podręcznik akademicki. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Autor wybrał do analizy ponad sto utworów Jacka Kaczmarskiego. Jest to wybór subiektywny, w którym nie kierował się hierarchią dzieł wyznaczoną umownie przez wielbicieli Jacka. Zależało mu na doborze takich pieśni, piosenek i wierszy, które są wdzięcznym materiałem do analizy i interpretacji, w których można pokazać subtelne aluzje, nawiązania, gry słowne, specyficzne zabiegi lub tematy poruszone przez autora. Stąd nie zamieszczono tu rozważań nad Obławą, Źródłem czy Naszą klasą - znanych w powszechnym odbiorze. Nie odbierając im rangi, uznano, że są stosunkowo czytelne w przekazie i że warto być może przyjrzeć się równie bogatym i przejmującym utworom, które są mniej znane, a trudniejsze w rozumieniu.
[żródło opisu: nota wydawnicza]
SPIS TREŚCI:
| Wstęp | s. 7 |
| „Ta Terra Felix” – motyw utopii | s. 10 |
| „Piękno jest na to, żeby zachwycało” – motyw literatury | s. 33 |
| „W baśniach śpią prawdziwe dzieje” – motyw baśni | s. 66 |
| „Krzykiem (...) drążę drogę” – motyw szaleństwa | s. 85 |
| „Coś się na pewno wydarzy” – motyw katastrofy | s. 109 |
| „Runą i pogrzebią” – motyw muru | s. 127 |
| „Katakumb bliski mrok” – motyw ponurych miejsc | s. 135 |
| „Piasek ulgi (...) przysypie” – motyw uśpienia | s. 175 |
| „Ciągle w tym samym stadium dojrzałości” – motyw zniewolenia | s. 185 |
| „Iluzja od świata trwalsza” – motyw życia-gry | s. 218 |
| „Moja ze Stwórcą rozmowa” – motyw dyskursu z Bogiem | s. 242 |
| „Sznury wielkich dzwonów” – motyw przedmiotu | s. 258 |
| „Chcę wrócić (...) jak najprościej” – motyw powrotu | s. 275 |
| „Ja, marcowy kocur” – motyw autobiograficzny | s. 289 |
„Wbrew, pomimo i dlatego” to analiza 115 piosenek Jacka Kaczmarskiego z ponad 600, jakie ten napisał, które autor pogrupował tematycznie w motywy.
- Chciałem napisać książkę dla uniwersalnego odbiorcy, po którą sięgnie zarówno pasjonat Kaczmarskiego jak i ktoś, kto chciałby jego twórczość dopiero poznać - mówi Wiroński, który celowo zrezygnował z akademickiego dyskursu na rzecz poszerzenia kręgu odbiorców swojej publikacji. Nie chciał również pisać biografii, ani monografii o autorze „Naszej klasy”. „Wbrew, pomimo i dlatego” jest jego subiektywnym wyborem tekstów, które przeanalizował, wykorzystując konteksty historyczne, literaturoznawcze i plastyczne (Kaczmarski to jeden z najlepszych ekfrazistów).
- nota okładkowa