Dębska, Agnieszka (2008):

Rok 1968 : środek Peerelu.


Warszawa: Ośrodek Karta; Dom Spotkań z Historią.





Przedstawiamy jeden z najważniejszych wśród polskich lat XX wieku - rok 1968 - od stycznia do grudnia, od sylwestra do sylwestra. Rok stanowiący, formacyjny (pokolenie "wywodzące się" z niego zmieniało potem Polskę), a przy tym - gdy patrzeć spoza głównych wydarzeń - zwyczajny rok Peerelu. Społeczeństwo - poza niewielkim marginesem inteligencji - pogodzone z systemem, nie podjęło ani buntu studentów, ani rasistowskiej nagonki, ani dramatu Czechosłowacji. Nadal skuteczni byli partyjni propagandyści. 1968 przeszedł do historii jako rok buntu - ale w Peerelu niczego nie zachwiał. Dopiero później to, co wydawać się mogło rewoltą niszową, stało się impulsem zasadniczych zmian. Od tego roku jednak zaczęło się - choć spowalniane przez następnego wodza - systemowe spadanie. 
[źródło: nota wydawcy]

Album "Rok 1968. Środek Peerelu" nie ma nic wspólnego z suchym kalendarium. To zbudowana z setek relacji, dokumentów, ulotek, wycinków prasowych i zdjęć opowieść o kraju rządzonym przez komunistycznego satrapę, przeciw któremu ośmieliła się zbuntować grupa młodych ludzi - studentów Uniwersytetu Warszawskiego i innych uczelni. Młodzieżową rewoltę reżim stłumił pałkami, przywódców protestu wsadził do więzień, zaś rozpętana przez władze antysemicka nagonka zmusiła do wyjazdu z Polski tysiące osób pochodzenia żydowskiego. W międzyczasie polskie wojsko najechało razem z Armią Sowiecką na bezbronną Czechosłowację, by "zaprowadzić ład i porządek w bratnim kraju socjalistycznym", a następnie triumfalnie wróciło do koszar witane kwiatami przez zorganizowanych przez władzę obywateli.
Autorzy albumu wykonali benedyktyńską pracę. Przeszukali archiwa i biblioteki, dotarli do wspomnień, dokumentów i fotografii (zwłaszcza olbrzymiego zbioru zdjęć znajdującego się w Polskiej Agencji Prasowej), a nawet wierszy i dzieł sztuki z tamtych czasów, z których potem - jak z puzzli - ułożyli miesiąc po miesiącu obraz Polski roku 1968 ...czytaj dalej
[fragment recenzji: Tomasz Urzykowski, Taki był środek PRL-u, rok 1968, wyborcza.pl z 1 marca 2008]

Spis treści:

 Od Wydawcy s. 5
  Styczeń s. 8
  Luty s. 22
  Marzec s. 44
  Kwiecień s. 102
  Maj s. 124
  Czerwiec s. 142
  Lipiec s. 154
  Sierpień s. 168
  Wrzesień s. 196
  Październik s. 210
  Listopad s. 222
  Grudzień s. 232
 Źródła tekstów s. 244
 Źródła ilustracji s. 246