Andrzejewski, Marek (2008):
Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
(Monografie IPN, t. 39)
[źródło: nota wydawcy]
Spis treści:
Marzec 1968 w Trójmieście.
Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
(Monografie IPN, t. 39)
„Pierwsza próba obszernej prezentacji genezy, przebiegu i reperkusji protestu studenckiej i szkolnej młodzieży w Trójmieście w marcu 1968 r. Autor przybliża stosunkowo mało znany fragment najnowszych dziejów Gdańska, Gdyni i Sopotu – do tej pory na ogół przez piszących o dziejach tych miast po 1945 r. niedoceniany i pozostający w cieniu Grudnia ’70 i Sierpnia ’80. Sprzeciw trójmiejskiej młodzieży wobec monopolu PZPR i jej pragnienie wolności przedstawia na tle sytuacji społeczno-politycznej. Także i na Wybrzeżu Gdańskim studencki protest miał duży wpływ na polityczne dojrzewanie młodej inteligencji i kształtowanie się postaw opozycyjnych. Aby lepiej pokazać ówczesne uwarunkowania, prof. Marek Andrzejewski pisze o propagandowych masówkach w zakładach pracy i o zebraniach uczelnianych organizacji partyjnych. Stara się oddać klimat polityczny okresu „późnego Gomułki”, wykorzystując w tym celu źródła archiwalne, relacje uczestników, prasę i literaturę przedmiotu.”.
[źródło: nota wydawcy]
Wstęp | s. 9 |
1. Trójmiasto w latach 1945-1967 | |
Powojenna rzeczywistość | s. 18 |
Działalność antykomunistyczna | s. 20 |
Obchody milenijne | s. 23 |
Z życia codziennego mieszkańców | s. 23 |
2. Trójmiejski ośrodek akademicki w latach 1945-1967 | |
Charakterystyka wyższych uczelni | s. 28 |
Władze gdańskich i sopockich uczelni | s. 37 |
Stopień upartyjnienia w wyższych szkołach w Gdańsku i Sopocie | s. 39 |
Sprawa doktora Gościmierza Gerasa | s. 44 |
Sprawa profesora Damazego Tilgnera i doktora Zbigniewa Wiśniewskiego | s. 45 |
3. Wzrost napięcia | |
Sytuacja przed wydarzeniami marcowymi | s. 52 |
Wydarzenia marcowe w Warszawie i innych ośrodkach akademickich | s. 58 |
Przygotowania władz w Trójmieście | s. 60 |
Sytuacja w gdańskim i sopockim środowisku akademickim w dniach 8-11 marca | s. 62 |
4. Wydarzenia w dniach 12-14 marca | |
Wiec na Politechnice Gdańskiej | s. 67 |
Zajścia pod "Żakiem" | s. 77 |
Domy studenckie PG | s. 81 |
Formy protestu w dniach 13 i 14 | s. 83 |
5. Zajścia 15 marca | |
Walki uliczne | s. 90 |
MO i ORMO | s. 105 |
Represje | s. 108 |
Rozwój sytuacji po 15 marca | s. 119 |
Przywódcy studenckiego protestu | s. 125 |
Kontakty ze studentami i naukowcami z innych ośrodków akademickich | s. 128 |
6. Nastroje w zakładach pracy | |
Robotnicy - studenci | s. 132 |
Wiece poparcia dla PZPR | s. 142 |
W stoczniach i portach | s. 145 |
W innych zakładach pracy | s. 148 |
Marynarze i rybacy | s. 152 |
Inne "barometry nastrojów" w Trójmieście | s. 154 |
Wstępowanie do partii | s. 157 |
7. Sytuacja w pozostałych uczelniach i szkołach morskich | |
Wyższa Szkoła Pedagogiczna | s. 159 |
Akademia Medyczna w Gdańsku |
s. 161 |
Wyższa Szkoła Ekonomiczna | s. 164 |
Uczelnie artystyczne | s. 165 |
Państwowa Szkoła Morska i Państwowa Szkoła Rybołówstwa Morskiego | s. 166 |
8. Rola Wojska Polskiego w wydarzeniach marcowych | |
Studium wojskowe | s. 168 |
Postawa innych zawodowych wojskowych | s. 171 |
9. Młodzież szkolna | |
Uczniowie | s. 175 |
Sprawa Bogdana Borusewicza | s. 179 |
Nielegalne organizacje młodzieżowe | s. 184 |
10. Przejawy marcowego antysemityzmu | |
Sytuacja osób pochodzenia żydowskiego w Trójmieście | s. 188 |
"Ja się odwołuję do sprawiedliwości" - sprawa docent Ireny Szumilewicz | s. 199 |
Katedra Filozofii na WSP | s. 208 |
11. Media, rewizjonizm, konsulaty | |
Prasa | s. 211 |
"Bojkot picia z redaktorem Holubem", czyli gdańscy dziennikarze w Marcu | s. 219 |
Radio i telewizja | s. 223 |
Próby dezinformacji | s. 225 |
Kwestia zachodnioniemieckiego rewizjonizmu | s. 226 |
Obce przedstawicielstwa w Trójmieście i wydarzenia marcowe | s. 230 |
12. Ludzie kultury | |
Pisarze | s. 234 |
Środowisko teatralne i muzyczne |
s. 241 |
13. Sytuacja w powiatach województwa gdańskiego | s. 243 |
14. Kościół | s. 256 |
15. "Wychowawstwo młodzieży powierzyć tylko członkom partii". Zebrania i posiedzenia partyjne | |
W Politechnice Gdańskiej | s. 260 |
W Wyższej Szkole Pedagogicznej | s. 263 |
W Akademii Medycznej | s. 265 |
W Wyższej Szkole Ekonomicznej | s. 267 |
W szkołach półwyższych | s. 268 |
Posiedzenia Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku i Komitetu Centralnego PZPR w Warszawie | s. 270 |
16. Zmierzch studenckiego protestu | |
Reakcje w Trójmieście na przemówienie Władysława Gomułki 19 marca 1968 r. | s. 275 |
Nadzwyczajne posiedzenie parlamentu ZSP PG | s. 282 |
Wiec 5 kwietnia | s. 287 |
Obchody święta 1 Maja | s. 294 |
Próby rozładowania napięcia w środowisku studenckim | s. 299 |
"Bananowa młodzież" | s. 301 |
Organizacje młodzieżowe | s. 303 |
Jesień 1968 roku | s. 309 |
17. Sytuacja na wyższych uczelniach | |
Nowi rektorze | s. 311 |
Zmiany na wyższych uczelniach | s. 314 |
Docenci marcowi | s. 317 |
18. Po Marcu ’68 | |
Wydarzenia w Czechosłowacji | s. 322 |
Wypadki grudniowe | s. 324 |
"Pomarcowe losy" i próby rehabilitacji | s. 330 |
Zakończenie | s. 336 |
Załączniki | s. 345 |
Wykaz skrótów | s. 373 |
Wykazy | s. 375 |
Bibliografia | s. 376 |
Indeks osób | s. 387 |