MAŁGORZATA KOWALSKA
Kryzys demokracji i problem „wiecznego faszyzmu”.

6 grudnia 2018, godz. 18
ECS, biblioteka (1 piętro)
wstęp wolny
 
O kryzysie demokracji mówi się na świecie już od dawna, najpierw w związku z globalizacją, od pewnego czasu także, a nawet przede wszystkim w związku z populizmem i neonacjonalizmem. W tym kontekście odżywa także pojęcie faszyzmu. W sensie pozytywnym jest ono przywoływane przez zdecydowaną mniejszość, dość powszechnie funkcjonuje jednak jako mniej lub bardziej umowna nazwa na określenie różnych przejawów życia społecznego – ideologii i praktyk, zarówno po stronie władzy, jak po stronie opozycji, a nawet na poziomie prepolitycznych relacji społecznych – uznawanych za groźne dla demokracji, a ściślej dla demokracji liberalnej. Czy takie pojemne znaczenie terminu „faszyzm” jest poznawczo i politycznie użyteczne? Czy istnieje coś takiego jak „wieczny faszyzm”, tzn. stale się odradzająca tendencja do takich ideologii, praktyk, postaw, które w latach 30. XX wieku doprowadziły do znanych historycznych form faszyzmu w różnych krajach Europy, ale które istniały znacznie wcześniej i istnieją nadal, choć pod pewnymi względami się przekształcają? A może faszyzm jest nieodłącznym cieniem i do pewnego stopnia wytworem nowoczesnej demokracji, przejawem jej wewnętrznych sprzeczności?

Prof. Małgorzata Kowalska kieruje Katedrą Filozofii i Etyki Wydziału Historyczno-Socjologicznego Uniwersytetu w Białymstoku. Jest absolwentką romanistyki i filozofii na Uniwersytecie Warszawskim, doktorat oraz habilitację robiła w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Członkini m.in.: Polskiego Towarzystwa Fenomenologicznego, komitetu naukowego Przeglądu Filozoficzno-Literackiego. Tłumaczka filozoficznej literatury francuskojęzycznej (takich autorów jak: Michel Foucault, Maurice Godelier, Jean-Francois Lyotard, Maurice Merleau-Ponty, Paul Ricoeur, Jean-Paul Sartre). Za przekład książki Emmanuela Levinasa Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzości otrzymała Nagrodę Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich I stopnia. Za książkę Dialektyka poza dialektyką. Od Battaille’a do Derridy była nominowana do Nagrody Literackiej Nike 2001, autorka m.in. Demokracji w kole krytyki i innych książek, artykułów i esejów z zakresu filozofii społecznej i politycznej.