19.01.2015

Film „Solidarność według kobiet”

Historię kilkunastu odważnych Polek, które swoją mądrością, determinacją i zaangażowaniem w działalność opozycyjną lat 80. przyczyniły się do zmian ustrojowych w Polsce – opowiada pełnometrażowy film dokumentalny „Solidarność według kobiet”. Po projekcji zapraszamy na spotkanie z bohaterkami filmu i jego twórcami.

film | „Solidarność według kobiet”, reż. Marta Dzido, Piotr Śliwowski, prod. 2014
miejsce | audytorium ECS, pl. Solidarności 1, wejście przez historyczną stoczniową Bramą nr 2
termin | 19.01.2015, poniedziałek, godz. 18
czas | 113 minut + spotkanie
wstęp | wolny
zapraszają | All About Freedom Festival, Metropolitanka i Świetlica Krytyki Politycznej w Trójmieście
zwiastun filmu | https://www.youtube.com/watch?v=gM42QiNq8kw


Autorzy dokumentu próbują odzyskać dla kobiet należne im miejsce w narracji historycznej. Rewolucja Solidarności, w powszechnym odbiorze, to bowiem sukces mężczyzn. Tymczasem w opozycji działały również kobiety. Na ostatniej prostej do wolności miały dwadzieścia, trzydzieści lat i często małe dzieci. Funkcjonariusze władzy próbowali niszczyć ich małżeństwa, straszyli odebraniem dzieci, albo wróżyli nieszczęśliwy wypadek. Wiele z nich usłyszało propozycję wyjazd z kraju. W stanie wojennym, kiedy mężczyzn pozamykano w więzieniach, kobiety przejęły ich role. Wydawały niezależną prasę, uruchomiły radiostację, wspierały rodziny internowanych.
Dziś na różne sposoby pozostają wierne idei solidarności. Henryka pomaga rodzinom w popegeerowskich wioskach. Barbara uczy młode kobiety jak być przywódczyniami. Joanna pisze felietony, w których krytykuje mechanizmy rządzące ekonomią. Ewa do dziś jest aktywną działaczką związkową.
„Solidarności nie da się powtórzyć, ale świadomość, że inny świat jest możliwy, pozwala zachować nadzieję” – mówi Joanna.
Przeszłość z teraźniejszością wiąże postać współreżyserki i narratorki – Marty Dzido. Ta przyszła na świat w 1981 roku, co czyni ją symboliczną córką Solidarności.

Po projekcji zapraszamy na spotkanie z Henryką Krzywonos, Bożeną Rybicką-Grzywaczewską, Ewą Zydorek, oraz Martą Dzido i Piotrem Śliwowskim. Rozmowę poprowadzi Agnieszka Wiśniewska.

„Solidarność według kobiet” to pierwszy polski pełnometrażowy dokument współfinansowany z crowdfundingu, czyli dobrowolnych wpłat prywatnych osób (wspieramkulture.pl).
Film powstał w partnerstwie publiczno-prywatnym z Instytutem Pamięci Narodowej, w koprodukcji z Instytutem Adama Mickiewicza, Instytucją Filmową Silesia Film i Europejskim Centrum Solidarności, przy wsparciu Polish American Congress Charitable Foundation, International Visegrad Fund, Fundacji im. Heinricha Bölla, Fundacji Obiektyw-Na, „Młoda Polska” – Programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, donatorów prywatnych.

scenariusz:
Marta Dzido
reżyseria:
Marta Dzido | Piotr Śliwowski
zdjęcia:
Michał Wiśniowski | Magdalena Mosiewicz | Piotr Śliwowski
współpraca operatorska:
Jacek Rudnicki | Bartłomiej Wieloszewski | Dominik Wysokiński | Tomasz Suski
montaż:
Marta Dzido | Piotr Śliwowski
muzyka:
Maria Holka udźwiękowienie: SCH
konsultacja historyczna:
Natalia Jarska | Jan Olaszek
produkcja:
Emotikonfilm Piotr Śliwowski, Polska 2014

BOHATERKI

Jadwiga Chmielowska
Członkini zarządu Solidarności MKZ Katowice, szefowa Solidarności Walczącej na Śląsku, ścigana listem gończym, dziewięć lat. Po 1989 roku działaczka na rzecz demokracji w krajach Europy Wschodniej.

Anna Dodziuk
Redaktorka podziemnego pisma „Robotnik”, współzałożycielka i redaktorka oku „Tygodnika Mazowsze”, wicedyrektorka Agencji Prasowej Solidarność. Po 1989 psychoterapeutka uzależnień.

Joanna Duda-Gwiazda
Współzałożycielka Wolnych Związków Zawodowych, członkini prezydium Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w sierpniu 1980 roku, współautorka 21 postulatów. Po roku 1989 roku pozostała w opozycji do partii rządzących.

Janina Jankowska
Reporterka Radia Solidarność, współtwórczyni Niezależnej Oficyny Fonograficznej NOWA, autorka tekstów dla „Tygodnika Mazowsze”. Po roku 1989 roku w kierownictwie Polskiego Radia i Telewizji.

Henryka Krzywonos
Legendarna tramwajarka, czestniczka strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w sierpniu 1980 roku, sygnatariuszka Porozumień Sierpniowych. Po 1989 roku prowadziła rodzinny dom dziecka

Ewa Kubasiewicz
Współorganizatorka strajku w Wyższej Szkole Morskiej w Gdyni, w grudniu 1981 roku skazana na 10 lat pozbawienia wolności za rozpowszechnianie ulotki, działaczka Solidarności Walczącej. Po 1989 roku na emigracji we Francji.

Barbara Labuda

Działaczka Komitetu Obrony Robotników, szefowa Wszechnicy Związkowej NSZZ „Solidarność”, doradczyni zarządu Solidarności na Dolnym Śląsku. Po 1989 roku posłanka na Sejm.

Helena Łuczywo
Współzałożycielka pisma „Robotnik”, szefowa Agencji Prasowej Solidarność, redaktorka naczelna „Tygodnika Mazowsze”. Po 1989 roku współtwórczyni „Gazety Wyborczej”, a następnie koncernu medialnego Agora.

Ewa Ossowska
Uczestniczka strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w 1980 roku, współpracowniczka Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność”. Po 1989 roku na emigracji we Włoszech.

Alina Pienkowska
Działaczka Wolnych Związków Zawodowych, uczestniczka strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w sierpniu 1980 roku, sygnatariuszka Porozumień Sierpniowych. Po 1989 roku senatorka, następnie radna miasta Gdańsk. Zmarła w 2002 roku.

Maryla Płońska
Współorganizatorka niezależnych obchodów rocznicy Grudnia ’70, działaczka Wolnych Związków Zawodowych, uczestniczka strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w sierpniu 1980 roku. Po 1989 roku na rencie. Zmarła w 2011 roku.

Zofia Romaszewska
Współzałożycielka Biura Interwencji KOR, współtwórczyni i spikerka konspiracyjnego Radia Solidarność. Po 1989 roku prowadziła Biuro Interwencji Kancelarii Senatu.

Bożena Rybicka
Współzałożycielka Ruchu Młodej Polski, uczestniczka strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w sierpniu 1980 roku, sekretarka Lecha Wałęsy. Zakładała Stowarzyszenie Pomocy Osobom Autystycznym oraz Stowarzyszenie Wspólny Dom, później stanęła na czele Gdańskiej Fundacji Dobroczynności.

Grażyna Staniszewska
Szefowa Wszechnicy Solidarności na Podbeskidziu, jedyna kobieta reprezentująca stronę solidarnościową podczas obrad plenarnych Okrągłego Stołu. Po 1989 roku posłanka na Sejm, później posłanka do Parlamentu Europejskiego.

Jadwiga Staniszkis
Socjolożka, jedyna kobieta wśród ekspertów doradzających strajkującym w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w Sierpniu ’80, doradczyni NSZZ „Solidarność”. Po 1989 roku aktywna komentatorka życia politycznego.

Anna Walentynowicz
Działaczka Wolnych Związków Zawodowych, sygnatariuszka Porozumień Sierpniowych, współtwórczyni NSZZ „Solidarność”. Po 1989 roku pozostała w opozycji do partii rządzących. Zginęła w katastrofie smoleńskiej.

Ludwika Wujec
Współpracowniczka Komitetu Obrony Robotników, współtwórczyni pisma „Robotnik”, redaktorka „Tygodnika Mazowsze”. Po 1989 roku zaangażowana w działalność polityczną i samorządową.

Ewa Zydorek

Psycholożka z wykształcenia, po 13 grudnia 1981 roku organizatorka pomocy internowanym i ich rodzinom; autorka w wydawnictwach podziemnych, działaczka NSZZ „Solidarność”. Od 2010 roku pełni funkcję sekretarza Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”.


TWÓRCY

Marta Dzido
Pisarka, dokumentalistka, montażystka. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Autorka zdjęć do filmu dokumentalnego „Podziemne państwo kobiet”. Razem z Piotrem Śliwowskim zrealizowała filmy dokumentalne: „Paktofonika – hip hopowa podróż do przeszłości” oraz „Downtown – miasto Downów”, nagrodzony The Hollywood Eagle Documentary Award i specjalną nagrodą Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

Piotr Śliwowski
Dokumentalista, producent. Studiował stosowane nauki społeczne na Uniwersytecie Warszawskim. Jako reporter, autor audycji i wydawca programów na żywo współtworzył TVP Kultura (2005–2012). Od 2007 roku pod szyldem Emotikonfilm realizuje różne formy filmowe.

Michał Wiśniowski
Operator filmowy. Absolwent sztuki operatorskiej na Akademii Filmu i Telewizji w Warszawie oraz fotografii i realizacji telewizyjnej w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Zrealizował ponad 20 filmów studenckich i kilka filmów dokumentalnych. Następny krok to film pełnometrażowy.

Magdalena Mosiewicz
Operatorka filmowa. Ukończyła Wydział Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego i Wydział Operatorski Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Pracowała jako dziennikarka Pegaza i TVP Kultura. Współtworzyła internetową telewizję Instytutu Teatralnego e-teatr.tv. Kuratorka programu „Departament Propozycji” festiwalu Warszawa w Budowie w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i Zielony Jazdów w Centrum Sztuki Współczesnej. Autorka zdjęć do filmów dokumentalnych m.in. „Morgenrot”, „Biale Miasteczko”, „I did it!”, „Powtórzenie”. Jako reżyserka zrealizowała dokument „Ciągle wierzę” o Ewie Hołuszko, transseksualnej bohaterce Solidarności i jej życiu po 1989 roku.

Maria Holka
Kompozytorka, aranżerka, wokalistka, pianistka, autorka tekstów, muzykolog. Zajmuje się kompozycją i wykonawstwem muzyki filmowej, ilustracyjnej, reklamowej, teatralnej, dziecięcej a przede wszystkim- tworzy piosenki zarówno w zespole Retrospektakl którego jest współzałożycielką jak i w ramach działalności solowej. Współpracowała HYPERLINK "http://m.in" \t "_blank" m.in. z Theater fur Niedersachsen- Hildesheim, Polskimi Nagraniami, Radio Warszawa, Kinoradio, wyd. Soliton, Bahama Films, Unplugged Orchestra.