Romek, Zbigniew (2010):Cenzura a nauka historyczna
w Polsce 1944-1970.
Warszawa: Wydawnictwo Neriton; Instytut Historii PAN.
Książka ukazuje wewnętrzny mechanizm cenzurowania prac naukowych, sięgający od dołu (autocenzura, redakcje wydawnictw i czasopism, władze Polskiej Akademii Nauk), przez władze partyjne (wydziały KC PPR i PZPR), aż po ostatni element systemu kontroli – Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. Ideologia marksistowska przedstawiona jest jako jedno z ważnych narzędzi ograniczania wolności słowa. Autor nie unika drażliwych kwestii, np. udziału w cenzurowaniu tekstów części środowiska historyków.
SPIS TREŚCI
WSTĘP
Rozdział I: ORGANIZACJA CENZURY
1. Próby zorganizowania demokratycznej cenzury (1944–1945)
2. Metody pracy cenzury
3. Ograniczenia w kontaktach z zagranicą
Rozdział II: MARKSIZM JAKO NARZĘDZIE CENZURY
1. Początki „walki” o marksizm w nauce historycznej – zjazd wrocławski (1948)
2. Zwycięstwo marksizmu w nauce historycznej z uszanowaniem warsztatu badawczego – I Kongres Nauki Polskiej (1951), I Konferencja Metodologiczna Historyków Polskich (1951–1952)
3. Z praktyki stosowania marksizmu na przykładzie cenzuralnych recenzji prac historycznych z lat 1952–1955
4. W poszukiwaniu marksizmu „otwartego” w nauce historycznej – zmiany po październiku 1956 roku
Rozdział III: HISTORIA NA CENZUROWANYM
1. Potyczki o ocenę dziejów II Rzeczypospolitej
2. Cenzurowanie dziejów II wojny światowej: Armia Krajowa i Powstanie Warszawskie 1944
3. Próby unaukowienia historii PRL na przykładzie prac Krystyny Kersten
ZAKOŃCZENIE
ABSTRACT